ascorrectie - osteotomie

Hoe ontstaat een asafwijking?

De normale belastingsas van onze benen is neutraal: de imaginaire lijn van het centrum van de heupkop, door het midden van de knie, tot het centrum van de enkel is recht. Maakt deze lijn toch een hoek, dan spreken we van een varus-as(zogenaamde “O-benen”) of een valgus-as (“X-benen”).

 Veel jonge mensen ontwikkelen van jonge leeftijd (8-10 jaar) progressief een varusafwijking. De oorzaken zijn nog niet helemaal duidelijk. Naast genetische voorbestemdheid lijken ook microletsels ter hoogte van de groeischijven van het scheenbeen ten gevolge van kniebelastende sporten op zeer jonge leeftijd
(6-8 jaar) een rol te kunnen spelen.

Behandeling is ten zeerste aan te raden, want beide afwijkingen veroorzaken overbelasting en versnelde kraakbeenslijtage – bij O-benen aan de binnenzijde van de knie, bij X-benen aan de buitenzijde.

Hoe verloopt een ascorrectie

Een osteotomie of ascorrectie is een chirurgische ingreep waarbij een asafwijking wordt rechtgezet door plaatsing van een open of een gesloten wig. Bij een openwigosteotomie wordt het been doorgezaagd en opengesperd om de gewenste correctie te bekomen. Een geslotenwigosteotomie doet net het omgekeerde: een driehoekige wig wordt uit het been verwijderd, waarna het bot wordt gekanteld in de vrijgekomen ruimte. Afhankelijk van de locatie van de afwijking gebeurt deze osteotomie op het bovenbeen of het onderbeen.

 Openwigcorrecties worden veruit het vaakst uitgevoerd. Alleen bij rokers en zwaarlijvige personen is een gesloten wig de aangewezen methode. Hoewel het sowieso aangeraden is om een rookstop door te voeren. Deze ingrepen kunnen wel alleen plaatsvinden als de andere delen van de knie nog in goede staat zijn. Reken op een totale revalidatieperiode van een viertal maanden, waarvan de eerste maand met krukken om elke belasting van het geopereerde been te vermijden.

    Technische info ingreep

    Bij patiënten met een binnencompartimentartrose of beschadiging van het binnenste kniedeel met een O-been as (of varus as) word een zogenoemde ontlastings-osteotomie uitgevoerd. Hierbij wordt het bovenste deel van het scheenbeen licht gekanteld in een aantal graden dat vooraf is berekend met een vorm van driehoeksmeetkunde. De correctie betreft meestal slechts 5° tot 8° in de as van het scheenbeen. Dit is meestal al voldoende om goed functionerend en pijnvrij resultaat te bekomen.

    De techniek is sterk afhankelijk van de plaats waar de belangrijkste correctie moet gebeuren. Meestal betreft het een ‘open wig’ mediale scheenbeencorrectie. De opening wordt gefixeerd met een plaatje . Een revalidatieperiode van 3 tot 4 maanden moet zeker voorzien worden bij dit soort ingreep.

    Mogelijke complicaties

    Bij elke operatie kunnen complicaties optreden, al is dat eerder zeldzaam bij ascorrecties. Mogelijke complicaties:

    • Infectie
      Symptomen: toename van zwelling en roodheid in het operatiegebied, toename wondvocht, verandering in kleur en geur van het wondvocht, toename pijn, koorts (>38°C).
    • Trombose
      Symptomen: uw kuit is dik, rood, glanzend, gespannen en pijnlijk, u kan uw tenen niet naar uw neus optrekken.

    • Longembolie
      Symptomen: pijn op de borst, moeilijke of versnelde ademhaling, benauwd gevoel, transpiratie, verward zijn.

    • Nabloeding
      Symptoom: toename van (helder rood) bloed in het verband.